Temel eğitimden yükseköğretime geçiş sürecinin en değerli adımlarından biri de kendine uygun kısım, üniversite ve meslek seçmek. Hayat seyahatini şekillendirecek bu kararı vermek birçok aday için kaygılı bir süreç olabilir. Akademik olarak şiddetli ve uzun yollardan geçmiş, şu anda bir yükseköğretim kurumunun en üst düzeyindeki rektörlerden bu süreçte işinizi kolaylaştıracak ipuçları aldık.
‘KARŞINIZA ÇIKAN FIRSATLARI DEĞERLENDİRİN’
Prof. Dr. A. Muhammed Uludağ-Galatasaray Üniversitesi Rektörü
Üniversiteye başlamak, hayatınızın en kıymetli dönüm noktalarından biri. Bir rektör olarak pahalı öğrencilerimize üniversite seçiminde, üniversite yaşantılarında ve meslek planlamalarında yardımcı olabilecek birkaç tavsiyem olacak.
– Öncelikle kendinize uygun kısmı ve üniversiteyi seçin. Yeteneklerinize, ilgi alanlarınıza uygun, keyifli olacağınız ve sizi edip motive edecek bir alanda eğitim almaya çalışın.
– Üniversite eğitiminiz boyunca karşınıza çıkan fırsatları değerlendirin. Değişim programlarına ve kongrelere katılın, stajlar yapın. Bu size hem deneyim kazandırır hem de farklı beşerlerle tanışma fırsatı yaratarak gelecekte iş bulmanıza yardımcı olur. Ayrıyeten mümkünse bu stil etkinliklerde yalnızca iştirakçi olarak değil faal olarak rol almaya çalışın.
– Akademik çalışmalara katılmaktan çekinmeyin. Bilimsel araştırmalara katılma, makale yazma üzere etkinlikler hem bilgi dağarcığınızı geliştirir hem de eleştirel düşünme kabiliyetinizi arttırır. Bu çalışmalar gelecekte akademik meslek yapmak isteyenler için çok kıymetli tecrübeler sağlar.
– Yabancı lisanınızı geliştirmeye çalışın. Unutmayın, günümüzde yalnızca İngilizce bilmek artık kâfi görülmüyor. Yaşadığımız global dünyada ikinci hatta üçüncü lisanı öğrenmek gerekiyor.
‘BUGÜNE DEĞİL, YARINA NAZARAN HAREKET EDİN’
Prof. Dr. Mehmet Naci İnci-Boğaziçi Üniversitesi Rektörü
Bu sene üniversite imtihanına girerek sonuçlarını heyecanla bekleyen adaylarımız, tercih periyodunda yalnızca bugün değil, yarına nazaran de hareket etmeli. Tüm dünyanın üzerinde çok durduğu yeşil dönüşüm yeni iş alanları oluşturacak. İşletmeler, en büyük istihdam yaratma tesirinin işletmelerin yeşil dönüşüm üzerinden olacağını öngörüyor. Bu tesirin şirketlerin tedarik zincirlerinin yerelleştirilmesini destekleyen yatırımlardan gelmesi bekleniyor.
‘KÖKLÜ KURUMLARIN ÜÇ ÖZELLİĞİNE DİKKAT EDİN’
Prof. Dr. M. Cahit Güran-Hacettepe Üniversitesi Rektörü
Tüm dünyada esaslı araştırma üniversitelerinin temel üç özelliği var. Bunların birincisi, kabiliyetli, zeki ve çalışkan insanların oluşturduğu bir akademik toplum. İkincisi, güçlü ekonomik ve finansal kaynaklarla desteklenmiş bir idare sistemi. Üçüncüsü ise eğitim, öğretim ve araştırma-geliştirme üretkenliğini besleyen kurumsal bir kültürle bütünleşmiş ekosistemin varlığı. Münasebetiyle seçilecek üniversitede bu özellikleri aramanızı öneririm. Öbür yandan üniversiteyi tercih eden ya da bu üniversitede okuyan öğrencilerin profili de değerli göstergeler ortasında yer alıyor.
‘GELECEĞİN MESLEKLERİ ÜZERİNE YOĞUNLAŞIN’
Prof. Dr. Özlenen Özkan-Akdeniz Üniversitesi Rektörü
Âşık olduğum mesleği yapan biri olarak, sevdiği işi yapmanın insanın hayattaki en büyük bahtı olduğuna inanıyorum. Lakin başka taraftan tam manasıyla hayalindeki mesleği bulamayanlar olabilir. Teknolojinin gelişimi aslında inanılmaz fırsatlar sunuyor. Adaylar, geleceğin beğenilen mesleklerinden biri üzerine ağırlaşabilir. Bilhassa yapay zekâ, robotik mühendislik, dijital dönüşüm uzmanlığı, yazılım ve uygulama geliştiriciliği üzere pek çok alanda istihdam imkanları süratle artıyor.
‘TEKNOLOJİK VE DİJİTAL UYGULAMALARI İNCELEYİN’
Prof. Dr. İsmail Koyuncu-İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörü
Üniversite bir öğrenciyi yalnızca ilim ve bilim değil; sanat, spor ve kültürel alanlarda da geliştirip tamamlar. Üniversitedeki kulüpler, spor faaliyetleri, proje ekipleri, kültürel etkinlikler öğrencileri geliştirir. Üniversite seçerken dikkat edilmesi gereken öteki değerli bir ögeyse üniversitenin dijital ve teknolojik gelişmeleri uygulaması. Teknolojinin aktif kullanımı, öğrenciye bilgiye süratli erişim imkânı sunar.
‘HAYALLERİNİZE SIKI SIKI SARILIN’
Prof. Dr. Ferudun Yılmaz-Bursa Uludağ Üniversitesi Rektörü
Bir rektör yahut akademisyen olarak değil, sizlerle misal hayatlar yaşamış biri olarak seslenmek istiyorum. Hayatınızda bazen düzgün, bazen de makûs vakitler olacak. Karşınıza çeşitli zorluklar çıkacak. Kıymetli olan hayallerinize sıkı sıkı sarılmanız ve yolunuzdan dönmemeniz. Günümüz dünyasında tepeye çıkabilmenin bir yolu da çok taraflı olmaktan geçiyor. Rekabetin son derece ağır olduğu dünyada ne kadar fazla hususa hâkim olursanız o kadar başarılı olma ihtimalinizi yükseltirsiniz.
‘YAŞADIĞIMIZ DEĞİŞİM VE DÖNÜŞÜMÜ DİKKATE ALIN’
Prof. Dr. Kâzım Uysal-Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Rektörü
Bilim ve teknoloji üretmedeki sürat, her geçen gün daha da artıyor. Evvelden insan gücüne muhtaçlık duyulan birçok işi günümüzde makineler yapıyor. Günümüzde geçerli olan hatta istek gören birçok meslek, gelecekte yok olacak. Daha yolun başındasınız. Elbette ilgi duyduğunuz bir meslek seçeceksiniz. Fakat meslek seçiminde yaşadığımız süratli değişimi ve dönüşümü de dikkate alın. Gelecek, günümüzü âlâ analiz etmekten geçer.
‘ÇEVRENİZE DANIŞIN, İLGİNİZE NAZARAN KARAR VERİN’
Prof. Dr. Mustafa Verşan Kök-Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörü
Üniversite tercihleri, gençlerin hayatlarında değerli bir dönüm noktası. Etrafın tesirinde kalmadan, aile, öğretmen ve arkadaşlarına danışsalar da kendi ilgi ve yeteneklerine nazaran karar vermelerinin daha sağlıklı bir sonuç ortaya koyacağı kanısındayım. Üniversite eğitiminin yalnızca meslek edindirme emeli taşımadığının, üniversite yıllarının ferdî ve toplumsal gelişimde de son derece kıymetli bir rol oynadığının şuuruyla hareket etmeliler. Üniversitenin sunduğu genel ortam ve imkanlar, öğrenci topluluklarının faaliyetleri, akademik ve bilimsel aktifliklerin zenginliği, kültür, sanat ve spor imkanları, tahsil hayatı müddetince çalışma ve staj imkânları, memleketler arası etkileşim fırsatları incelenmeli.
‘YETENEKLERİNİZE UYGUN MESLEK SEÇİN’
Prof. Dr. R. Cüneyt Erenoğlu-Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Rektörü
Sürdürülebilir bir mesleğe sahip olmak için hakikat mesleği seçmenin birinci adım olduğuna inanıyorum. Bu kapsamda, dünya genelindeki trendler ve geleceğe dair beklentiler hayli kıymetli. Teknolojik gelişmeleri ve inovasyonu yakından takip etmeniz, bu alanda başarılı bir halde ilerlemenizi sağlar. Ayrıyeten kendi ilgi ve yeteneklerinizle uyumlu bir meslek seçimi yapmaya ihtimam gösterin. Bilhassa, teknolojinin ilerlemesiyle birlikte, dijital eğitim, çevrimiçi öğrenme, uzaktan eğitim ve gibisi teknolojik eğitim teknikleri sunan üniversitelerin tercih edilmesi epey kıymetli. Son olarak, mesleğinizin gerektirdiği marifetlerin daima olarak güncellenmesi ve yenilenmesi gerektiğini unutmayın.
‘ÖNCE PROGRAMA, SONRA KENTE BAKIN’
Prof. Dr. Meryem Tuncel-Çukurova Üniversitesi Rektörü
Üniversite tercih periyodunda dikkat edilmesi gereken en kıymetli konular öncelikle program, sonra üniversite ve daha sonra da üniversitelerin bulunduğu kent. Bilhassa günümüz bilgi ve bilişim çağına paralel olarak gelişen teknoloji, eğitimin ve akademinin de değişim ve dönüşümüne neden oluyor. Bu dönüşümün en değerli sonucu, güzel bir meslek diplomasının disiplinlerarası çalışmalara öncülük edebilecek yenilikçi, teşebbüsçü, üretken, sorgulayan yüksek hünerlerle desteklenmesi. Öğrencilerin bilgi, maharet ve donanımlarının yanı sıra ek yetenekler kazanmaları, yalnızca klasik öğrenci-eğitici etkileşimiyle değil çift ana kısım, yan kol, Erasmus+, Farabi, Mevlâna üzere değişim programları ve hayat uzunluğu öğrenme programlarıyla, varlıklı bir altyapı ve arkadaşlık ortamıyla desteklenmeli.
‘ULUSLARARASI ARENADA TANINAN ÜNİVERSİTELERİ TERCİH EDİN’?
Prof. Dr. Necdet Budak-Ege Üniversitesi Rektörü
Temel eğitimden yükseköğretime geçişin birinci basamağı olan tercih süreci, dikkatle ve titizlikle planlanmalı. Bu sürecin hem bireyin hem de ülkenin geleceği açısından kritik bir süreç olduğunun da altını çizmek isterim. Gençlerin tercih edecekleri üniversitelerin muhakkak kriterlere sahip olması çok değerli. Üniversal ölçekte nitelikli ve nicelikli bilgiyi üreten, araştırma üniversitesi unvanına sahip, milletlerarası arenada tanınır, donanımlı akademik takımı olan, ferdî yeteneklerin gelişimine imkan sağlayan yerleşke hayatını sunan, akreditasyon sürecini tamamlamış, öğrenci dostu üniversiteleri tercih eden gençlerimiz, geleceğe daha donanımlı ve uzman bir halde hazırlanacak.
‘KENTİN SUNDUĞU İMKANLARI UYGUN İNCELEYİN’
Prof. Dr. Fuat Erdal-Anadolu Üniversitesi Rektörü
Eğitim imkanlarının yanında üniversitenin etkin, nitelikli bir sosyokültürel hayat sunması da entelektüel gelişimleri için çok kıymetli. Mesleksel yeterlilik, alandaki uzmanlık için kıymetli lakin günümüz iş dünyasının rekabet şartları mesleksel uzmanlığın yanı sıra entelektüel birikimi yüksek bireyleri daha fazla ön plana çıkarıyor. Üniversite tercihiyle birlikte öğrencinin uzun devir yaşayacağı kentin imkanları da ehemmiyet kazanıyor.
‘LİSTENİZDEKİ KURUMLARI ZİYARET EDİN’
Prof. Dr. Yusuf Baran-İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü Rektörü
Kendinize uygun mesleği belirledikten sonra eğitim alacağınız üniversitede bakacağınız özellikler şunlar olmalı:
· Eğitim takımı ve araştırma altyapısı,
· Üniversite-sanayi iş birlikleri ve staj imkanları,
· Yerleşkede var olan teknoparklar,
· Milletlerarası iş birlikleri ve sağladığı fırsatlar,
· Yerleşke hayatı ve toplumsal, spor, barınma fırsatları.
Her şeyden öte, tercih listenizdeki üniversiteleri kesinlikle ziyaret edip yetkililerden bilgi almanızı değerle tavsiye ediyorum.