Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), gerçek ve finansal bölüm temsilcileri ile profesyonellerden oluşan 41 iştirakçiyle gerçekleştirdiği kasım ayına ait “Piyasa İştirakçileri Anketi”ni yayımladı.
Geçen ay yüzde 3,05 olan kasım ayı Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) artışı beklentisi, bu anket periyodunda yüzde 3,14’e, cari yıl sonu TÜFE’deki artış beklentisi de yüzde 67,78’ten yüzde 68,06’ya çıktı. Peki şayet bu enflasyon iddiası gerçekleşirse memur ve emekliler ne kadar artırım alacak? İşte ayrıntılar…
MEMUR VE EMEKLİ NE KADAR ARTIRIM ALACAK?
Konuyla ilgili milliyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Vergi Uzmanı Muhammet Bayram şu sözleri kullandı: “Merkez Bankası’nın en son anketi yüzde 60’tan yüzde 65’e artırılmıştı. Bunun da yıl sonu enflasyon beklentisi kestirimleri için kâfi olmadığını en az yıl sonu enflasyonun yüzde 75’ler düzeyinde gerçekleşeceğini söylemiştik.
Bunu söylememizin iki nedeni vardı. Birincisi ekim ayı enflasyonu bir evvelki ekim ayına nazaran yüzde 85 olarak gerçekleşti. Bu enflasyonun bilhassa ekim ayında fazla çıkmasının sebebi meyve ve zerzevat fiyatlarının ve ham unsur fiyatlarının artmasıydı. Kasım ayında da tıpkı tesirleri göreceğiz. Lakin aralık ayında bir evvelki sene aylık enflasyonu yüzde 13.8 düzeyindeydi.
‘YIL SONU ENFLASYONU YÜZDE 75’LER DÜZEYİNDE OLACAK’
Aralık ayındaki enflasyonu bu sene bu seviyede gelmeyecek bunun nedeni de güç fiyatlarının baz ektisinden ötürü bir düşüş olacak. İkinci nedeni ise piyasa anketleri çeşitli ekonomistlerin ve reyting kuruluşlarının anketlerine nazaran yıl sonu enflasyonunun yüzde 75’ler düzeyinde olacağı öngörülüyor.
Merkez Bankası’nın bir evvelki anketinde yüzde 65’e yükseltildiğinde daha evvel de söylediğimiz üzere Merkez Bankası iki türlü piyasayı yönlendirir. Birincisi telaffuz lisanı, ikincisi hareket lisanı. Merkez Bankası telaffuz lisanı ile enflasyonun düşük tutulmasıyla bir arada enflasyonun düşeceğine ait piyasada intiba oluşturmaya çalışıyor.
MERKEZ BANKASI FAİZİ TEK HANEYE İNDİRECEK
İkincisi aksiyon lisanı önümüzde Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısı var. Bu toplantıda faizin tek haneye gerilemesini öngörüyoruz. Bunla bir arada de Merkez Bankası hareket lisanını harekete geçirecek. Tüm bunları değerlendirdiğimizde yıllık enflasyonun yüzde 75’ler düzeyinde gerçekleşeceğini öngörüyoruz.
Tüm bunların kapsamında enflasyon farkına nazaran de memur ve emeklilerimiz fiyatlarına artırım farkı alacaklar.
İlk 6 ayın sonunda yüzde 42.35’lik bir enflasyon oluştu ve emeklilere 42.35, memurlara 41.69 enflasyon farkı yansıtıldı. Yeniden ikinci 6 ayda artırım farkı alacaklar. Bu artırım farkı da en az yüzde 30 ile yüzde 35 ortasında olacaktır. Bununla birlikte sayın Cumhurbaşkanının açıklamalarında bahsetmiş olduğu üzere çalışanları, memurları, emeklileri, enflasyon altında ezdirmeyeceğiz kelamı ile zati enflasyon kadar bir fark yapılacağını artık biliyoruz.
Yılın ikinci altı ayı için enflasyon oranının yüzde 20 ile yüzde 40 ortasında gelmesi halinde memur ve emekliye artırım oranı şu formda olacaktır.
EN DÜŞÜK MEMUR İÇİN MUHTEMEL ARTIRIM ORANLARI
Şu an halihazırda en düşük 9 bin 105 lira olan memur maaşı yılın ikinci altı aylık devrinde enflasyon yüzde 20 olarak gerçekleşirse 10 bin 926 lira, yüzde 25 olursa 11 bin 381 lira, yüzde 30 olursa 11 bin 836 lira, yüzde 35 olursa 12 bin 291 lira yüzde 40 olursa 12 bin 747 liraya kadar çıkacaktır.
EN DÜŞÜK MEMUR EMEKLİSİNİN ALABİLECEĞİ ARTIRIM ORANLARI
Aynı formda şu an halihazırda 6 bin 78 lira maaş alan memurlar için ise yüzde 20 artış yapılırsa maaşı 7 bin 293 lira, yüzde 25 olursa 7597 lira, yüzde 30 olursa 7 bin 907 lira, yüzde 35 olursa 8 bin 205 lira, yüzde 40 olursa 8 bin 509 lira düzeyine gelecektir.
ENFLASYON FARKINA NAZARAN SSK EMEKLİLERİNİN ALACAĞI ARTIRIM ORANLARI
En düşük maaş alan SSK emeklilerinin temmuz ayı prestijiyle 3 bin 500 lira aldığını düşünürsek yüzde 20 artış yapılması durumunda alacakları maaş 4 bin 200 lira, yüzde 25 artış olursa 4 bin 375 lira, yüzde 30 olursa 4 bin 550 lira, yüzde 35 olursa 4 bin 725 lira, yüzde 40 artış olursa 4 bin 900 lira düzeyine kadar çıkacaktır.
MEMUR VE EMEKLİYE REFAH HİSSESİ VERİLECEK Mİ?
Bununla bir arada de memur ve emeklilere de toplumsal refah hissesi düzenlemesi ismi altında bir artışın da yapılmasını bekliyoruz. Zira bu enflasyon farkları evvelki devirlerin enflasyon farkıdır. Bu zati gecikmiş bir artıştır. Önümüzdeki periyotların enflasyonunu yansıtmıyor. O yüzden önümüzdeki devirlerin enflasyonunu da karşılaması ismine toplumsal refah hissesinin yerinde olacağını düşünüyorum.
Gelecek sene şubat ayından itibaren de enflasyonun şayet güç fiyatlarında gerileme yaşanırsa bariz bir halde düşeceğini öngörüyoruz.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI TABAN FİYAT SEVİYESİNE ÇIKARILACAK MI?
En düşük emekli maaşı uygulaması Bağkur Tarım, ve esnaf Bağkur’da uygulanan bir uygulamadır. Bir evvelki en düşük emekli maaşı 2 bin 500 TL’den 3 bin 500 TL’ye yükseltildi. Çeşitli sendikaların en düşük maaşın minimum fiyata çıkarılması tarafında talebi var. Lakin bir evvelki artış enflasyon farkı kadar oldu. Yeniden en düşük emekli maaşının enflasyon farkı kadar olacağını kestirim ediyoruz. Lakin minimum fiyat kadar olmasını beklemiyoruz.
DUL VE YETİM AYLIKLARINA NE KADAR ARTIRIM YAPILACAK?
Emekli dul ve yetim aylıkları minimum fiyatın düzeyine nazaran belirlenir. Birebir halde yaşlılık aylığı da bu halde belirleniyor. Taban fiyatın artmasıyla birlikte bu meblağlarda artış olacaktır.”